Actieplan voor verenigingen: minder regels, meer vereniging
In een wereld vol bureaucratie is vertrouwen in het verenigingsleven van onschatbare waarde.
Het unieke verenigingsleven in Vlaanderen, onze steden en gemeenten, onze dorpen en buurten, versterkt onze gemeenschap door mensen samen te brengen, ideeën te delen en doelen te bereiken.
Ons verenigingsleven wordt echter bedreigd door toenemende regels en controle.
Tijd voor verandering!
De kracht van verenigingen & vrijwilligers
Wat als…. er geen verenigingen en vrijwilligers zouden zijn?
Dan hadden we geen voetbal op zaterdag, geen Samana of OKRA op maandag, geen repetitie van het koor, harmonie of fanfare, geen buurtfeest, geen jeugdvereniging en bivak….
Dan stonden er geen mensen klaar om te helpen in de kantine of het jeugdhuis, geen mensen op te helpen opdienen in het dorpsrestaurant, geen mensen die gaan wandelen met de senioren in het woonzorgcentrum, geen leiders bij de jeugdvereniging of speelplein, ….
Als er geen verenigingen en vrijwilligers zouden zijn, zou iedereen altijd alles alleen moeten doen, terwijl het samen veel makkelijker en vaak ook leuker is.
Als er geen verenigingen en vrijwilligers zouden zijn, zouden we vandaag nog snel de eerste oprichten.
Daarom vinden we verenigingen en vrijwilligers zo belangrijk. Het is de kracht van mensen. Het is ‘minder ik, meer wij’ in de praktijk, dag in dag uit in al onze buurten, dorpen, gemeenten en steden.
Verenigingen verbinden mensen en doen mensen samen-werken. Het gaat om verbondenheid, verantwoordelijkheid, vertrouwen én respect. Respect voor elkaar, respect voor verenigingen en vrijwilligers.
Uitdagingen
Toch staan verenigingen steeds vaker onder druk. Ze hebben te maken met het moeilijker vinden van vrijwilligers en bestuursleden, toenemende verantwoordelijkheden voor bestuurders en een wirwar aan regels.
In de praktijk van alledag zien we dat Europa, de federale overheid en Vlaanderen verenigingen en ondernemingen vaak over één kam scheert. Dat is doodzonde en onterecht. Verenigingen zijn geen ondernemingen die winst willen maken. Het zijn mensen die zich vrijwillig en vaak onbetaald inzetten voor elkaar, voor hun sport, hobby of ander maatschappelijk doel. De enige winst die ze maken is 100% maatschappelijke winst.
Toch worden deze verenigingen vaak het slachtoffer van goedbedoelde, maar disproportionele wetgeving. Denk aan strenge regels op het gebied van witwassen, voedselveiligheid, ventilatie en privacy. Deze regels, hoe nobel ook bedoeld, belemmeren vaak het engagement van mensen die iets willen betekenen voor hun omgeving.
Vertrouwen in plaats van wantrouwen
De meeste mensen deugen en verdienen daarom ons vertrouwen. Helaas vertrekt veel wetgeving vanuit een basis van wantrouwen. Dit leidt tot een overvloed aan papierwerk en regels die het verenigingsleven onnodig ingewikkeld maken. Het resultaat? Veel vrijwilligers haken af, en het wordt steeds moeilijker om bestuurders en begeleiders te vinden.
We moeten kritisch durven kijken naar deze maatregelen en ons afvragen of ze nog wel in verhouding staan tot hun doel.
Het is tijd voor een verenigingsvriendelijke versie van noodzakelijke wet- en regelgeving, die in overleg met de sector wordt voorbereid. Hierbij moeten we flankerende steunmaatregelen voorzien zodat lokale vrijwilligers deze regels kunnen toepassen.
De grote verenigingsbevraging
De grote verenigingsbevraging werd ingevuld door bijna 400 verenigingen. Meestal waren het bestuurders (bv voorzitter of secretaris) die de bevraging invulden. Vooral verenigingen uit de socio-culturele, sport- en jeugdsector namen deel. Daarnaast telden we ook buurtverenigingen en verenigingen uit de sector welzijn & gezondheid.
Deze bevraging geeft mede de aanzet tot concrete stappen naar verbetering? Lees hier de resultaten na.
10 concrete stappen naar verbetering: actieplan verenigingen!
Er zijn verschillende concrete stappen die we kunnen nemen om het verenigingsleven te ondersteunen. Dit zijn de strijdpunten van cd&v Limburg:
Echte digitalisering en vermindering administratieve lasten: Hierdoor kunnen onderhandse wijzigingsakten en jaarrekeningen van vzw’s (eindelijk) elektronisch kunnen worden neergelegd en geraadpleegd én wordt het UBO-register gekoppeld.
Evaluatie van de Wet Vennootschappen en Verenigingen (WVV): Hierbij moet specifiek gekeken worden naar mogelijke aanpassingen die ten goede komen aan vzw’s.
Only Once-principe: Vzw’s moeten hun informatie slechts één keer aan de overheid bezorgen, waarna de verschillende overheidsdiensten deze gegevens onderling uitwisselen.
Een hervorming van de non-profit-fiscaliteit: in navolging van de fiscale hervorming, moet er ook hier een hervorming komen. Deze moet gericht zijn op vereenvoudiging, rechtszekerheid en duidelijkheid. Ook kan dan de BTW-vrijstellingsdrempel (nu 25000 euro) opgetrokken worden. In afwachting moeten de aangiftes in de rechtspersonenbelasting en patrimoniumtaks zo veel mogelijk worden vereenvoudigd, zodat ook vzw’s een vooraf ingevulde aangifte krijgen die enkel bevestigd moet worden.
Modernisering van de regelgeving rond fondsenwerving en giften: Dit moet sociaal-culturele organisaties ten goede komen.
Uitbouw van opleidingscheques voor bestuurders via een “VZW-portefeuille” voor vorming: Naar analogie met de KMO-portefeuille moeten ook bestuurders van VZW’s ondersteund worden in vorming.
Toegang tot het nieuwe digitale Verenigingsloket: Dit moet verenigingen toegang geven tot alle voor hun werking relevante informatie en bijdragen aan administratieve vereenvoudiging.
Verenigingen sensibiliseren rond criminele weldoeners.
Het eenvoudiger maken en meer “verenigingsvriendelijk” maken van de verschillende “statuten” binnen een vereniging en bijhorende vergoedingsmogelijkheden: vrijwilliger, kunstenaar, verenigingswerker, …
een verenigingstoets bij nieuwe wetgeving