Geef verenigingen een zichtrekening binnen de twee weken
Voor kleine VZW’s wordt het steeds moeilijk om een zichtrekening te openen. Dat leert ons de praktijk vandaag de dag. Dat zegt Steven Matheï, VZW- en verenigingsexpert. “Verenigingen en VZW’s zijn van onschatbare waarde in onze samenleving. Zij kunnen vandaag niet meer functioneren zonder bankrekening. Iedere vereniging zou binnen de twee weken een zichtrekening moeten kunnen openen zonder rompslomp,” aldus Matheï.
Kleine VZW’s krijgen steeds vaker de boodschap van de bank dat men geen zichtrekening voor hen wilt openen. Volgens Matheï leggen de banken de schuld bij de hoge kosten van anti-witwasmaatregelen zoals het controleren van de identiteit van de cliënten. Matheï: “Banken zeggen dat ze bij VZW’s veel te veel moeite moeten doen om de anti-witwasmaatregelen na te leven. In de praktijk zien we dat ze ofwel de kosten hiervan serieus doorreken naar de VZW’s ofwel zelfs weigeren een zichtrekening voor hen te openen.”
Financiële instellingen moeten in de strijd tegen witwassen de uiteindelijke begunstigden van cliënten identificeren en passende maatregelen nemen om ook die identiteit te verifiëren. Het is aan de Nationale Bank om te bepalen hoe dit moet gebeuren. Ondanks dat de nodige informatie terug te vinden is in het UBO-register (dat VZW’s verplicht zelf up-to-date moeten houden), blijkt het raadplegen van dit register niet voldoende te zijn. En dit schiet vooral in de voeten van VZW’s. Bestuurders moeten zich bijvoorbeeld persoonlijk gaan melden bij de financiële instelling met de juiste identificatiedocumenten. De eisen zijn vaak zo onrealistisch dat vooral kleine VZW’s die draaien op vrijwilligers er niet in slagen de verwachtingen in te lossen. Banken moeten daardoor tijd en energie steken om ze te overtuigen toch de nodige documenten te verzamelen en persoonlijk te komen afgeven. In de praktijk wordt deze tijd en energie van de banken vaak doorgerekend naar de VZW’s of weigert men steeds vaker een zichtrekening voor hen te openen.
“VZW’s hebben de uiteindelijke begunstigden al geregistreerd in het UBO-register en zelfs elk document toegevoegd dat aantoont dat de informatie in het register adequaat, nauwkeurig en actueel is. Alle informatie die de banken nu extra opvragen, is terug te vinden in dit UBO-register. Banken zouden zich hierop moeten kunnen beroepen. Een oplossing zou erin kunnen bestaan om verschillende databanken van de overheid, zoals KBO, Belgisch Staatsblad en UBO-register, te integreren. Dat zou het voor iedereen veel eenvoudiger maken,” aldus Matheï die ook stelt dat in geval van VZW’s en verengingen vertrouwen het uitgangspunt moet blijven. “De grootste risico’s zitten niet bij de VZW’s en verenigingen. Met het nodige vertrouwen zou elke VZW en vereniging binnen de twee weken een zichtrekening moeten kunnen openen. Zij mogen niet in de kou blijven staan.”