Breid de fiscale aangifteplicht uit naar cryptowallets

 

De huidige regelgeving volstaat niet om financiële criminaliteit met crypto’s effectief te bekampen. Voormalig cd&v-Kamerlid Steven Matheï wil daarom de aangifteplicht uitbreiden naar alle cryptowallets, die vandaag een handig instrument kunnen zijn in witwasoperaties.

 
 

“Beleggingen in cryptomunten maken je slapend rijk”, “Bitcoin schiet 10 procent omhoog op één dag”, “Deze cryptomunt maakt je rijk in 3 klikken”… Het zijn slechts enkele voorbeelden van slogans waarmee we dagdagelijks geconfronteerd worden. Intussen rukken cryptobedrijven op als shirtsponsor van voetbalclubs en bezitten reeds meer dan 500.000 Belgen cryptomunten. We kunnen dan ook niet naast de grote opkomst van bitcoins en andere cryptomunten kijken. Wie denkt dat hun populariteit de komende jaren zal afnemen, zal bedrogen uitkomen.

Blockchaintechnologie, de technologie achter de cryptomunten, op zich is een zeer interessante en veelbelovende technologie. Ze wordt vandaag al toegepast voor veilige transacties zonder centrale actor. Denk maar aan de grote rederijen en havens die via blockchain een soort van digitaal paspoort van containers bijhouden om sneller en transparanter te werken en fouten en corruptie te vermijden. Onderzoek en ontwikkeling naar deze nieuwe toepassingen moeten we toejuichen; innovatie is de weg naar economische vooruitgang.

Toch mogen we niet blind zijn voor de schaduwzijde van de cryptomunten. Hun virtuele en anonieme karakter van dit betaalmiddel maakt ze voor criminelen aantrekkelijk voor financiële criminaliteit, zoals het witwassen van zwart of verduisterd geld. Anonieme transacties met een onduidelijke herkomst klinken voor hen als muziek in de oren. De oorsprong van crimineel geld is immers veel moeilijker te traceren en in een muisklik belandt het op anonieme wijze op internationale bankrekeningen. En dat gebeurt steeds vaker: zo  hebben criminelen in 2021 meer dan 12 miljard aan cryptomunten versluisd, liefst 79% meer dan in 2020.

In Europa en ons land werden de afgelopen jaren belangrijke stappen genomen in de strijd tegen witwassen via cryptomunten. Zo moeten sinds vorig jaar ook aanbieders van bewaarportefeuilles en diensten voor het wisselen van virtuele munten verdachte transacties melden. Daarnaast werd een registratieplicht ingevoerd voor automaten die cryptomunten aanbieden. Hoewel dit beleid de criminele inzet van crypto’s bemoeilijkt, draaien de witwasmachines nog steeds op volle toeren. Zelfs een programma van 40°C kan nog massa’s vuile was draaien. Daarom is het hoogtijd om een versnelling hoger te schakelen om daadwerkelijk het toerental van de witwassende wasmachines van criminelen naar beneden te halen. Om de strijd tegen witwassen optimaal te kunnen voeren, dient de overheid het schild van anonimiteit doorboren. De overheid moet meer zicht krijgen op de cryptowallets.

Buitenlandse bankrekeningen moeten vandaag al verplicht gemeld worden bij het centraal aanspreekpunt (CAP) van de Nationale Bank van België én in de aangifte van de personenbelasting. Cryptowallets die niet worden aangeboden door een bank-, wissel-, krediet- of spaarinstelling vallen buiten elke reglementering. Waarom voeren we geen gelijkaardige aangifteplicht in voor alle cryptowallets? De anonimiteit van de herkomst zorgt dat criminelen vandaag veel te makkelijk een ogenschijnlijk legitieme herkomst aan de middelen kunnen geven. Een meldingsplicht zou dit een stuk moeilijker kunnen maken. Een grotere transparantie geeft de overheid veel meer slagkracht bij het opsporen van witwaspraktijken.

Bovendien leidt een verplichte registratie van cryptowallets ook tot een eenvormig en duidelijk kader voor alle (andere) bezitters van cryptomunten. Wie nu cryptomunten aanhoudt op een buitenlandse rekening is verplicht om dit te rapporteren. Maar cryptowallets die niet bij een financiële instelling worden aangehouden, vallen buiten elke reglementering.

Ook het Europese akkoord van vorige week zal bijdragen tot een grotere transparantie. Eind vorige week bereikten de Europese lidstaten en het Europees Parlement een belangrijk akkoord over strengere regels voor de aanbieders van digitale activa. Zij zullen in de toekomst, net zoals de banken vandaag, verdachte transacties moeten melden aan de toezichthouders en informatie moeten verzamelen over de transacties zodat de toezichthouders effectieve onderzoeken kunnen doen. Cryptocurrency zal onder de Europese antiwitwaswetgeving vallen.

Een aangifteplicht voor alle cryptowallets zou een belangrijke stap kunnen zijn naar meer transparantie in afwachting van deze nieuwe Europese regels die ook de verantwoordelijkheid van de aanbieders zullen verhogen, overal in Europa.

De schaduwzijde van deze nieuwe cryptotechnologie wordt onvoldoende belicht, zowel in de media als door de overheid. Wie niet te verbergen heeft, zal niet bang zijn voor deze extra schijnwerpers.

 

 
Annette Kelchtermans